Het confrontatietheater Kiezpijn, een initiatief van stichting me & society, is ruim 150 keer op Rotterdamse (V)MBO-scholen opgevoerd, telkens voor klassen met circa 25 leerlingen. Tijdens de voorstellingen vertellen acteurs verhalen van jongeren die klem zijn komen te zitten tussen hun traditionele opvoeding en hun ervaringen in de huidige samenleving. Dit zijn samengestelde verhalen, allemaal gebaseerd op waargebeurde gebeurtenissen. De leerlingen gaan hierover vervolgens in gesprek.
We nemen u graag mee in de indrukwekkende verhalen en de dialogen die tot stand komen.
Uithuwelijking
Een jonge moslima die verliefd is op een joodse jongen, terwijl ze uitgehuwelijkt dreigt te worden aan een Turkse neef. Neef ziet het wel zitten omdat de vrouw hem kan helpen aan een positie in de zaak van de ouders van de vrouw. De vrouw accepteert dat zij niet de opvolgster zal kunnen zijn, maar wil alleen uit liefde trouwen. Met de Joodse jongen dus, die op zijn beurt radeloos is. De neef laat duidelijk zien hoe weinig hij zich aantrekt van zijn aanstaande bruid. Hij is uitsluitend uit op een gemakkelijk leventje waarin hij nauwelijks hoeft te werken. Het einde is open.
Gedwongen abortus
Een ander verhaal gaat over een jonge Hindoestaanse vrouw, Sharda, die een verhouding heeft met een donkere jongen, Kenneth. Ouders zijn tegen de verhouding omdat hij donkerder is dan de familie. Hij wordt als duivels beschouwd om zijn huidskleur. Ondanks zware mishandeling door vader blijft de jonge vrouw contact houden met haar vriend en raakt zelfs in verwachting van de jongen. De ouders brengen de jonge vrouw naar een abortuskliniek om ‘die viezigheid’ weg te laten halen. De jonge vrouw was 21 jaar toen dit gebeurde. Zij woonde nog thuis. Aan het slot van de bijeenkomst vertelt zij dat de mensen van de abortuskliniek haar onderbrachten in een blijf van mijn lijf huis. Kenneth is nog steeds haar echtgenoot, haar dochter is gelukkig. Haar ouders ziet zij niet meer. Eén van haar broers, homoseksueel, ziet zij nog wel. Ook hij heeft geen contact meer met zijn ouders. De volledige versie van dit verhaal is opgenomen in deze bundel.
Aansluiting leefwereld leerlingen
Met de verhalen zetten de acteurs hun publiek aan het denken over allerlei vooroordelen en taboeonderwerpen. Deze verhalen zouden koren op de molen kunnen zijn van diegenen die menen dat andere godsdiensten of culturen dan de protestants-christelijke, katholieke of westerse als ‘achterlijk’ te bestempelen zijn. Dat is echter niet de opzet. Moeiteloos vinden we ook in de westerse samenleving tal van subculturen waarin de normen in de opvoeding in sterke mate afwijken van wat je iedere jongere zou wensen: de vrijheid eigen keuzen te maken in het leven. Gekozen is voor deze verhalen omdat ze nauw aansluiten bij de leefwereld van de leerlingen die het stuk te zien krijgen.
Maar neem eens een kijkje achter de schermen van Jehova’s getuigen, ga eens naar Staphorst. Of ga eens in een wat burgerlijk gezin onderzoeken hoe het met homofobie gesteld is. Vraag eens aan een ‘wit’ gezin hoe het zou staan tegenover een Marokkaanse schoonzoon voor de oudste dochter. En wat te denken van het SCP-rapport Seksuele Oriëntatie en Jongeren van mei 2018, waaruit blijkt dat een derde van de Nederlanders homoseksuelen ‘vies’ vinden? Ouders hebben er moeite mee hun kinderen de vrije keuze te laten. Door hun kinderen tot andere keuzen te dwingen, brengen ze littekens aan die maar moeilijk helen.
De reacties van jongeren liegen er niet om. Een jongen zegt dat hij zijn broer dood zou slaan als zou blijken dat hij homoseksueel is. De jongen naast hem zou hem net zo lang slaan ‘tot het over is’. Vrijwel alle leerlingen zijn het er over eens dat zij homoseksualiteit van een man thuis niet zouden kunnen bespreken. Bij meisjes ligt het iets meer open. Eén meisje zegt dat ‘wetenschappelijk bewezen is dat homoseksuele mannen geboren zijn met vrouwelijke hormonen en lesbiennes met mannelijke hormonen en dat ze er dus niets aan kunnen doen’.
Bijdragen aan sociale samenhang
Stichting Me & Society wil een bijdrage leveren aan de sociale samenhang in de samenleving waarbij culturele diversiteit als uitgangspunt wordt genomen. Me & Society richt zich op het bevorderen van volwaardige participatie van mensen en het versterken van de positie van sociaal zwakkeren in de samenleving. Zo wil zij een bijdrage leveren aan grotere maatschappelijke samenhang aan wereldburgerschap vanuit een diversiteitsperspectief en positieve kracht.
Wilt u meer over Kiezpijn lezen? Hier leest u meer over dit bijzondere project.
Wilt u meer informatie het interactieve Kiezpijn? Neemt u dan contact op met Roos Khelewan via r.khelawan@meandsociety.com.
